Aby zrobić dobrą kiszonkę z kukurydzy musimy zwrócić uwagę na kilka najważniejszych kwestii.
– dokładne rozdrobnienie
– właściwa wilgotność surowca
– czystość zakiszanego materiału
– dokładne ubicie
– staranne okrycie (szybkie odcięcie dostępu powietrza).
Kiszenie polega na zakwaszaniu masy roślinnej kwasem mlekowym tworzonym przez bakterie. Bakterie fermentacji kwasu mlekowego znajdują się na roślinach. W warunkach beztlenowych bakterie te produkują kwas mlekowy, który zmienia środowisko na kwaśne.
W takich warunkach i przy odpowiednim stężeniu kwasu mlekowego kiszonka nie psuje się i można ją długo przechowywać, pod warunkiem, że nie ma do niej dostępu powietrza.
Podstawową częścią rośliny kukurydzy decydującą o jakości plonu
jest kolba. Niska zawartość w niej włókna, a wysoka łatwo strawnych węglowodanów powoduje, że jej wartość energetyczna jest o ponad 60% wyższa niż łodygi i liści. W związku z tym nie należy się spieszyć ze zbiorem kukurydzy na kiszonkę. Opóźnienie terminu zbioru
z dojrzałości mlecznej do woskowej ziarna zwiększa udział kolby
w suchej masie całej rośliny z 35% do ok. 50%. Natomiast zwiększenie udziału kolby w suchej masie całej rośliny kukurydzy z 45% do ok. 55% powoduje spadek zawartości włókna o ¼ i wzrost wartości energetycznej o 10%.
Optymalny termin zbioru kukurydzy na kiszonkę to faza woskowa lub woskowo-szklista ziarna. Wtedy zawartość suchej masy wynosi
od 30% do 35%. W tej fazie wegetacji w ziarniaku jest dużo skrobi
i można go łatwo rozdrobnić walcami sieczkarni. Uzyskuje się wówczas najwyższy plon suchej masy z hektara. Nie zaleca się natomiast opóźniać zbioru kukurydzy do zakiszania, ponieważ już przy 37% suchej masy uzyskuje się materiał suchy, twardy i trudny do rozdrobnienia. Słabo rozdrobnioną zielonkę trudno dokładnie ubić
w silosie czy na pryzmie, a tym samym stworzyć warunki beztlenowe, niezbędne do rozwoju bakterii kwasu mlekowego. Pozostające powietrze sprzyja rozwojowi pleśni i grzybów, które mając wystarczającą ilość składników pokarmowych, produkują toksyny mające negatywny wpływ na zdrowie i rozród krów.
Zwożąc zielonkę do silosu lub na pryzmę należy ją rozrzucać równomiernymi warstwami i od razu ubijać. Najlepiej sprawdzają się
w tym ciągniki kołowe. Ugniatanie powinno trwać jeszcze przez
1 godzinę po zwiezieniu ostatniej przyczepy. Ubijanie jest czynnikiem ograniczającym szybkość napełniania silosu lub formowania pryzmy, ale nie należy się z tym spieszyć, gdyż pozostawione resztki powietrza przedłużają proces zakiszania (obniżania pH kiszonki), a to podwyższa straty składników pokarmowych.
Kukurydza jest rośliną bardzo łatwo zakiszającą się ze względu na duża zawartość cukrów rozpuszczalnych. Kiszonkę bardzo dobrej jakości można przechowywać bez strat przez długi okres.
Biorąc pod uwagę te wszystkie czynniki powinniśmy otrzymać dobrej jakości kiszonkę dla naszych zwierzaków .